18–20 Ara 2024
Istanbul University Faculty of Letters
Europe/Istanbul saat dilimi

Daedalus'tan Günümüze Yapay Zeka ve Politika

18 Ara 2024 17:30
30dk
Kurul Odası (Istanbul University Faculty of Letters)

Kurul Odası

Istanbul University Faculty of Letters

Oral Presentation Session 3.6 (Day 1)

Konuşmacılar

Cengiz Çakmak (İstanbul Üniversitesi)

Açıklama

Daedalus, Yunan mitolojisinde dehayı, bilgiyi ve bilgiyle kurulan gücü temsil eder. Bu mitolojik karakter, otomatlar, mimari yapılar ve labirentler gibi zamanının büyük icatlarıyla doğanın ve evrenin sınırsızlığı karşısında yeni keşifler ortaya koymuştur. Aklın rehberliğiyle ortaya konulan bu keşifler, insanın sınırlılıklarını aşmayı hedeflemiştir. Ancak bu zanaat faaliyetlerinin arkasında derin bir trajedi yer almaktadır. Kral Minor tarafından hapse atılan Daedalus, oğlu İkarus’la beraber labirentten kaçmak için balmumu kanat yapar ve labirentten kurtulduğunda bu sefer güneşe yaklaştığı için ölür. Daedalus bu bağlamda insanın dünyadaki arayışını ve bu arayışların yıkıcı ve trajik sonuçlarını barındırması bakımından tekniğin ve teknolojinin insanın yaşamındaki çift anlamlı etkisini sembolize etmektedir.
Teknik ve teknolojinin yaşama etkileri açısından söz konusu mitos önemli içerikler sunmaktadır. Teknoloji akıl dolayımıyla yaşamı kolaylaştırma amacı taşırken bu süreçte çağdaş toplumun kökenlerine yerleşen belirleyici bir unsura dönüşmektedir. Yapay zeka teknolojilerinin ve uygulamalarının artışıyla söz konusu süreç geri döndürülemez hale gelmektedir. Bu bağlamda uzun bir tarihsel silsilede tekniğin insan yaşamındaki trajik etkisi giderek artmakta; ahlaki, kültürel, toplumsal ve politik düzeylerde dönüştürücü kuvveti derinleşmektedir. Gelinen noktada teknolojinin insan yaşamındaki trajik sonuçlara yol açan etkisi göz ardı edilmekte ve teknolojik faaliyetler faydaları nedeniyle koşulsuzca olumlanmaktadır. Mevcut çalışma anlatılanlardan hareketle iki temel ekseni odağına almaktadır. Bunlardan ilki, çağımız teknik ve teknoloji anlayışının yaşamı tekil boyutlarla sınırlandırması ve insanın trajik yönünü ortadan kaldırmasıdır. İkinci olarak yapay zeka ve dijital çağın, olgusal deneyim alanını giderek daraltması ve yaşamı tek yönlü bir fonksiyona indirgeyerek dijitalize etmesidir. Mevcut sunum, bu bağlamda Daedalus anlatısından yapay zekaya uzanan uzun tarihsellikte teknik ve teknolojiye ilişkin ortaklaştırıcı ve ayrıştırıcı unsurları irdelemeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler: Daedalus, Teknoloji, Yapay Zeka, Trajedi, İnsan

Institution / Affiliation / Kurum

İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Felsefe Bölümü

Presentation language / Sunum Dili TR (Türkçe)
Disciplines / Disiplinler Philosophy / Felsefe
E-mail / E-posta cenmak@istanbul.edu.tr
ORCID ID 0000-0002-6031-025X
Country / Ülke Türkiye

Başlıca yazarlar:

Cengiz Çakmak (İstanbul Üniversitesi)

Sunum Materyalleri

Henüz hiçbir materyal yoktur.