18–20 Ara 2024
Istanbul University Faculty of Letters
Europe/Istanbul saat dilimi

Eski Türk Edebiyatı Öğretiminde Yapay Zekânın Kullanımı Üzerine Bir Uygulama: Şeyh Galip’in Düştü Redifli Gazeli Örneği

18 Ara 2024 17:30
30dk
A7 (Istanbul University Faculty of Letters)

A7

Istanbul University Faculty of Letters

Oral Presentation Digital Tools and Techniques Session 3.2 (Day 1)

Konuşmacılar

Hayrullah Kahya (Yıldız Teknik Üniversitesi)

Açıklama

Son yıllarda daha hızlı gelişme gösteren yapay zeka uygulamaları birçok alanda kendine yer bulabilmektedir. Bu bağlamda yapay zeka teknolojilerinin eğitim alanında kullanımı, diğer alanlarda olduğu gibi son yıllarda giderek artan bir ilgi görmektedir. Ancak literatüre bakıldığında yapay zekanın daha çok yükseköğretim öncesi seviyesindeki eğitim süreçlerinde veya daha ziyade sayısal ağırlıklı alanlarda kullanıldığı görülmektedir. Hâlbuki yapay zeka uygulamaları eğitimin her seviyesinde ve “en sözel alan” sayılabilecek edebiyat eğitiminde de kullanılabilir. Bu düşüncelerden hareketle çalışmada Eski Türk Edebiyatı eğitiminde yapay zekanın kullanımı üzerine bir uygulama gerçekleştirilmiştir. Çünkü Eski Türk Edebiyatı kapsamında işlenen gazeller her ne kadar çok soyut bağlamlar, iğretilemeler, benzetmeler ve daha birçok edebi sanatlarla süslenmiş olursa olsun bu beyitlerin mazmun adı verilen bir somut bağlama dayalı olduğu bilinmektedir. Mazmun adı verilen ve şiirin arka planını oluşturan bu mazmunlar anlaşılmadıkça şiirin hayal ve imge dünyasına girmek mümkün olmayacaktır. Somut unsurlardan oluşan bu mazmunların görseller eşliğinde öğrencilere sunulması eğitim niteliğinin olumlu yönde artmasına olumlu katkıda bulunacaktır. Bu bağlamda çalışmada Eski Türk Edebiyatının en son ve en büyük şairlerinden Şeyh Galip’in meşhur “düştü” redifli gazeli örnek olarak kullanılmıştır. Katılımcılar İstanbul’da bir devlet üniversitesinin Türkçe Eğitimi Anabilimdalı lisans öğrencileridir. Yaş ortalamaları 19 olan katılımcılar lisans 2. sınıf öğrencileridir. Çalışma, nicel araştırma yöntemlerinden tarama çalışması desenindedir. Çalışmada ilk olarak Şeyh Galip’in “düştü” redifli gazeli sınıf ortamında geleneksel yöntemle işlenmiştir. Daha sonra bu beyitlerdeki anlam dünyasını daha iyi kavrayabilmek amacıyla Microsoft tarafından geliştirilen yapay zeka uygulaması Copilot’tan bu beyitlerdeki mazmunları görsel olarak üretmesi istenmiştir. Copilot tarafından üretilen görseller, hem slayt hem de google classroom uygulamaları aracılığıyla öğrencilerle paylaşılmıştır. Katılımcılara Copilot’un Eski Türk Edebiyatı derslerinde kullanımının uygunluğu ve bu dersteki performansının başarısı konusundaki görüşleri sorulmuştur. Veriler google formlar aracılığıyla toplanıp analiz edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre katılımcıların çoğu Copilot’un Eski Türk Edebiyatı derslerinde kullanımının faydalı/uygun olduğu, bununla birlikte Copilot’un daha fazla geliştirilmesi gerektiğini savunmuşlarıdır.

Anahtar Kelimeler: Eski Türk Edebiyatı, Copilot, yapay zeka, Türkçe Eğitimi, Şeyh Galip

Institution / Affiliation / Kurum

Yıldız Teknik Üniversitesi, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü

Presentation language / Sunum Dili TR (Türkçe)
Disciplines / Disiplinler Literature / Edebiyat
E-mail / E-posta drhayrullahkahya@gmail.com
ORCID ID 0000-0002-1192-6453
Country / Ülke Türkiye

Başlıca yazarlar:

Hayrullah Kahya (Yıldız Teknik Üniversitesi)

Sunum Materyalleri