Konuşmacılar
Açıklama
Sosyal bilimlerde ve daha da özelde felsefede bir kavram konusunda anlam açısından açıklık sıklıkla hedeflenen bir nitelik olsa da belli bir kavram konusunda ayrı kullanımların olması ve ayrı kullanımlardan kaynaklı anlam karmaşası içerisinde iş görülmesi de sıklıkla rastlanan bir durumdur. Hatta bu bağlamda ele alındığında özellikle felsefede fenomenal bir olgu ya da dünya hakkında değil de kavramlar hakkında bir iş yaptığımız; felsefeye dair özel bir bakış açısı, tavır (gelenek) içinde sıklıkla dile getirilen bir yan olmakla birlikte farklı bakış açıları (gelenekler) içerisinde de dillendirilmiştir.
Dolayısıyla ‘masa’, ‘ağaç’, ‘uzun’, ‘kırmızı’ gibi kavramlarımız konusunda bile bir anlam tartışması yürütebiliyorken ‘uzam’, ‘güç’, ‘yerçekimi’ gibi kavramlar konusunda bir tartışmanın olmaması olanaklı değil gibi görünmektedir. Daha soyut olması bakımından (‘soyut’ ve ‘somut’ kavram ve kategorilerinin kendilerinin de tartışmalı olduğunu da akılda tutarak) daha tartışmalı görünen ikinci tür kavramlara ek olarak hem felsefe tarihinde (örneğin ‘ben’, ‘zihin’ vb.) hem de günümüzde sıklıkla tartışılabilecek kavramlarımızın zekâ (ya da bilinç) kavramının kendisi ve onunla ilişkili kavramlar olduğu dile getirilebilir (örneğin tasarım, algı, hafıza vb.).
Bu çalışmada asıl olarak zekâ kavramı konusundaki farklı yaklaşımlar ele alınacak, doğallık ve yapaylık sınırının zekâ bağlamında nasıl çizildiği tartışılacaktır. Bu bağlamdaki bir tartışma Yapay Zekâ (YZ)’nın (ya da İnsan Zekâsı - İZ) ne kadar doğal olduğuna ilişkin tartışmaların başka bir perspektiften de yürütülebileceğini ortaya çıkaracaktır. Bu ayrı perspektif Doğal Zekâ (DZ)’nın ne kadar yapay olduğunun sorgulanabileceği bir yeni tartışma olanağını ortaya çıkartmaktadır.
Bu olanağa erişmek için ise iki temel tartışmayı yürütmeye çalışacağız:
1- Normal zekâ olarak belirlenen sınırlar ile yapay olmayan ancak normal olmayan zekâ arasındaki ayrımlar ve bu ayrımların ne kadar “normal” olmayışı!
2- Doğal ve yapay (nesne, süreç, topluluk vb.) arasındaki ontolojik ayrımlar ve bu ayrımların ne kadar “doğal” ya da “yapay” olduğu!
Anahtar Sözcükler: Doğal-Yapay, Üstün Zekâ, Dâhi, Ontoloji, Sınır.
Institution / Affiliation / Kurum
İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Felsefe Bölümü, Sistematik Felsefe ABD.
Presentation language / Sunum Dili | TR (Türkçe) |
---|---|
Disciplines / Disiplinler | Philosophy / Felsefe |
E-mail / E-posta | egemenk@istanbul.edu.tr |
ORCID ID | 0000-0001-8549-5927 |
Country / Ülke | Türkiye |