18–20 Ara 2024
Istanbul University Faculty of Letters
Europe/Istanbul saat dilimi

Walter Benjamin’de Sanat Yapıtının Yeniden Üretimi ve Yapay Zeka İlişkisi

19 Ara 2024 10:00
30dk
D328 (Istanbul University Faculty of Letters)

D328

Istanbul University Faculty of Letters

Oral Presentation Theoretical Foundations Session 1.5 (Day 2)

Konuşmacılar

Saadet Yediç (Kırklareli Üniversitesi)

Açıklama

Walter Benjamin "Mekanik Yeniden Üretim Çağında Sanat Yapıtı" (1935) (The Work of Art in The Age of Mechanical Reproduction) başlığını taşıyan makalesinde, dönemin teknolojik arkaplanının, bilhassa “mekanik yeniden üretim” kavramının, sanatın doğasını ve algılanma biçimini nasıl dönüştürdüğünü araştırır. Benjamin, makalenin merkezine, bir sanat yapıtının özgünlüğünden ve tarihsel bağlamından kaynaklanan benzersiz varlığı ve biricik olan olarak tanımladığı "aura" kavramı yerleştirir. Mekanik yeniden üretimin, sanat yapıtını kendine özgü zamanından ve yerinden kopararak aura’yı azalttığı böylece onu daha erişilebilir ancak daha az benzersiz hale getirdiği görüşündedir. Sanatın yeniden üretilebilir hale gelmesiyle birlikte yalnızca ona ait olan değeri azalır, bununla birlikte sergilenme değeri artar. Bu da sanat yapıtının daha fazla insana ulaşabilmesinin yolunu açarak, toplumda sanata olan bakış açısının dönüşmesine ve sanatın işlevinin değişmesine neden olur. Benjamin’e göre bu dönüşüm sanatı bir yandan demokratikleştirmekte diğer yandan da metalaştırmaktadır. Dahası sanat yapıtının özgünlüğü ve derinliği bağlamında olası bir değer kaybının önü böylelikle açılmaktadır. Benjamin bu bağlamda sanat yapıtının yeniden üretiminin yarattığı politik sonuçları da önemser.

Çalışmamız, Walter Benjamin’in sözkonusu metni bağlamında, yapay zekâ ile sanat üretimi arasındaki ilişkinin irdelenmesi amacını taşımaktadır. Yapay zekanın sanat yapıtını sonsuzca değiştirme, tekrarlama ve yeniden üretme imkânı göz önünde bulundurulduğunda; ortaya çıkan yapıtın özgünlüğü, değeri üzerine yeni sorularla karşılaşılmaktadır. Sanatçının bu üretim sürecindeki rolünün yeniden değerlendirilmesi ve sanat yapıtının sergilenmesi ve erişelebilirliğinin sınırlarının belirlenmesi hususlarının da bir değişime uğramakta olduğu açıktır. Bu bağlamda çalışmamızda, bir sanat yapıtının sanat yapıtı olarak kabul edilmesini belirleyen unsurların, yapay zekanın sürece dahil olması ile birlikte geçirdiği dönüşüm ve bu dönüşümün sanat yapıtının geleneksel tanımını etkileme biçimi üzerinde durulacaktır.

Anahtar Sözcükler: Walter Benjamin, sanat yapıtı, yapay zeka, değer, mekanik yeniden üretim

Institution / Affiliation / Kurum

Kırklareli Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Felsefe Bölümü

Presentation language / Sunum Dili TR (Türkçe)
Disciplines / Disiplinler Philosophy / Felsefe
E-mail / E-posta saadetyedic@gmail.com
ORCID ID 0000-0003-1159-3430
Country / Ülke Türkiye

Başlıca yazarlar:

Saadet Yediç (Kırklareli Üniversitesi)

Sunum Materyalleri